Theo truyền thuyết của người xưa, cây nêu được xem là cây vũ trụ nối liền đất với trời. Dựng cây nêu trong năm mới cũng là để đất trời giao hòa, phong thủy tương hợp, con người có cuộc sống tốt hơn. Mỗi nhà muốn dựng nêu thì trước hết phải đợi cho Làng dựng rồi mới tới lượt gia đình mình. Lễ dựng nêu Làng Thanh Thủy Thượng được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp, các Bác trong Ban Khánh Tiết Làng sẽ làm lễ ở Miếu Thành Hoàng sau đó sẽ thực hiện các nghi thức để dựng cây nêu. Với người dân Làng Thanh Thủy Thượng  tục dựng nêu ngày Tết được coi như một lễ nghi quan trọng, thứ không thể thiếu khi Tết đến Xuân về. Cây nêu tốt thường là cây tre cứng cáp, chắc khỏe, độ già tre vừa phải; thân tre thon tròn, thẳng tắp và được tỉa tót sạch sẽ, nhẵn bóng; khoảng cách giữa các đốt tre đều đặn; không có mối mục hay lỗ kiến chui vào. Quan trọng nhất phần ngọn tre phải còn cành, lá và hơi cong. Người làng tin rằng cây nêu như biểu tượng thiêng liêng xua đuổi những điều xui xẻo, phiền muộn của năm cũ và mang lại may mắn, an lành trong năm mới. Các vật dụng treo trên nêu cũng mang chứa ý nghĩa này, bao gồm: bùa cầu an và cành đa (hoặc lá dứa) dọa quỷ trong giỏ tre, khánh làm bằng đất nung có tiếng động phát ra khi gió rung để nhắc nhở bọn quỷ nghe mà tránh xa...

Dù hiện nay, một số phong tục cổ truyền đang dần bị phai nhạt, nhưng tục lệ trồng cây nêu ngày Tết vẫn còn được gìn giữ và phát huy. Hình ảnh cây nêu và tục dựng nêu vẫn đang được dân Làng Thanh Thủy Thượng gìn giữ, lưu truyền qua từng thế hệ. Nêu được dựng lên mang những ước nguyện và hy vọng mới của những người con được sinh trưởng từ mảnh đất truyền thống anh hùng, cần cù chịu khó, những nét đẹp tinh hoa của cha ông mình sẽ vẫn luôn còn mãi, quê hương mình vẫn là nơi không thể nào quên.